Triyaj sistemi yeteri kadar bilinmiyor

Paramedic ve özel bir hastanede Acil Servis Hemşiresi olarak görev yapan bire1haber.com yazarı Damla Gezen, sağlıkta uygulamaya geçirilen Triyaj sisteminin vatandaş tarafından yeteri kadar bilinmediğini söyledi.

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Paramedic ve özel bir hastanede Acil Servis Hemşiresi olarak görev yapan bire1haber.com yazarı Damla Gezen, sağlıkta uygulamaya geçirilen Triyaj sisteminin vatandaş tarafından yeteri kadar bilinmediğini söyledi.

Damla Gezen, sağlık çalışanlarının özellikle acil servise gelen hastalara müdahale ederken, Triyaj sistemine göre hareket etmesi nedeniyle sık sık hasta ve hasta yakınları ile karşı karşıya geldiklerini ifade ederek,” Triyaj sistemi topluma çok daha iyi anlatılmalı. Vatandaş, bu konuda bilinçli hale geldiği takdirde sağlık çalışanlarına yapılan şiddet önemli ölçüde son bulacak ve gerek hasta, gerekse de hasta yakını kendi haklarına riayet ederek tedavisini yaptıracaktır” dedi.

Vatandaşların sağlığının güvence altına alınmasının sosyal devletin temel görevi olduğunu, belirten Gezen, “İnsanlar sosyal statüleri ve ekonomik olanakları ne olursa olsun acil sağlık sorunlarıyla karşılaştıklarında, en kısa zamanda olay yerinde ve acil servislerde profesyonel bir ekibin müdahalesine gereksinim duyarlar. Acil servisler hasta ve yaralılara en iyi acil bakımı en kısa zamanda vermek için hastane öncesi acil sağlık sistemi ve hastanenin diğer birimleri ile birlikte çalışan sistemlerdir. Sağlıkta sıklıkla karşılaşılan sorunların önüne geçebilmek, amacıyla Triyaj sistemi uygulanmaya başladı. Ancak, Triyaj sistemi hakkında toplumun halen yeterli bilince bilgiye ulaşmadığı kanaatindeyim. Özellikle acil servislere giden yada bir yakınını götüren vatandaşlar bu konuda yeterli bilgiye sahip olmadıkları için zaman zaman şiddete başvurabiliyorlar, sağlık çalışanlarını zor durumda bırakabiliyorlar. Triyaj sistemi topluma daha iyi bir şekilde anlatılırsa sağlık çalışanlarına karşı olan tutumlar olumlu yönde değişecek, hem hasta, hem de hasta yakını başvurduğu acil servislerde çok daha rahat tedavisini yaptıracaktır” diye konuştu.

Damla Gezen, Triyaj sisteminin ne olduğu ve nasıl uygulandığını bire1haber.com’a anlatarak şu bilgilere yer verdi:

Triyaj sistemi: Acil hizmet bekleyen hastaya erken müdahale için geliştirişmiş bilimsel bir sistemdir. Bu konuda mevzuata göre acil servislerde triyaj uygulaması zorunlu hale gelmiştir. Ancak uygulamada üst yöneticilerin baskısı ile triyaj sistemi acil olmayan hastanın bekletilip acil hastanın önce tedavisinin yapılması yerine hiçbir hastanın bekletilmeden ayrı odalarda bakılmalarının sağlanması şeklinde uygulanmaktadır.

Triyaj çeşitleri: Muayene, muayene sonrası tetkikler, yatarak tedaviler ,tıbbı ve cerrahi müdahaleler bakımından öncelik sırasına göre triyaj renklerine ayrılır. Triyaj uygulamasında kullanılan renkler ; kırmızı, sarı ve yeşil renklerdir.

Bugün diğer günlerden farklı olarak sağlıkla ilgili bir bölümü ele almak istiyorum sizlere. İçerisinde bulunduğum yaşadığım, gördüğüm tüm olaylardan örnek alarak bu konuda yeterli açıklamada bulunabileceğimi düşünüyorum. Bir sağlık çalışanı olarak her hastayı kendi hastam gibi benimsemiş bir kişiliğe sahibim. Yakınlarının yaşadığı travmalar kadar travmalar yaşamamış olsak dahi gidişatın en azından hasta için ne yönde olabileceğini tecrübelerimiz ile sabitlemiş bulunmaktayız. Bazen bazı olaylar hasta ve yakınları kadar gözümüzde büyütülmediği için sözlü ya da fiziksel şiddete maruz kalıyoruz.

Ülkemizde uygulanan bir triyaj yöntemi mevcut. Hastaların bu sayede şikayetlerine ve bizlerin bulgularına göre hangi alanda muayene olmaları gerektiğine karar veriyoruz. Dilerseniz bu alanları sizlere biraz açmak istiyorum. Sizlerde bu şekilde aciliyetinize biraz olsun karar verebilirsiniz.

Sağlıkta triyaj bölümünde hastaları üç bölüme ayırıyoruz. Yeşil alan, Sarı alan ve kırmızı alan olmak üzere. Şimdi bu alanlara ait olmanız için sahip olmanız gereken özelliklere ve bekleme sürenizi ele alalım;

Ayakta başvuran, genel durumu iyi olan ve ayaktan tedavi sağlanabilecek basit sağlık sorunları olan hastalar;

YEŞİL ALAN

• Yüksek risk taşımayan ve hafif derecedeki ağrılar

• Aktif şikayeti olmayan düşük riskli hastalık öyküleri

• Genel durumu ve hayati bulguları normal olan hastadaki her türlü belirti

• Basit yaralar-küçük sıyrıklar, dikiş gerektirmeyen basit kesikler

• Hafif-orta şiddette karın ağrısı

• Ateş:38 altında Tansiyon ve Nabzı normal değerler arasında olan enfeksiyon hastası

• Basit basmakla duran yüzeysel kanamalar

• Solunum sıkıntısı olmayan yutma zorluğu

• Bilinç kaybı olmayan hafif kafa travmaları

• Sıvı kaybı belirtileri olmayan kusma ve ishaller

• Genel durumu iyi olan davranışsal ve psikolojik bozukluklar vb.

Yukarıda bahsetmiş olduğum maddeler içerisinde bulunan hastalar triyaj muayenesinden sonra numaralandırma sırasına göre yaklaşık 3 saate kadar bekleyebilirler.

SARI ALAN

• Yapılan tetkikler sonucunda kansızlıkla birlikte çarpıntı, göğüs ağrısı ve tansiyon düşüklüğü bulguları

• Deformasyon, ezilme yaralanması içeren ve tolere edilemeyen ağrılı travma

• Üçten fazla inatçı kusma, beraberinde soluk-nemli cilt veya Tansiyon düşüklüğü

• Unutkanlık, kusma, uykuya meyil ile birlikte kafa travması olan bilinci açık hasta

• Nabzın 120 üzerinde olması, bununla birlikte yüksek ateş veya yüksek-düşük Tansiyon

• Kol ve bacaklarda küçük travmalar (ayak bileği burkulması)

• Şiddetli karın ağrısı ve bununla birlikte vital değerlerde (Ateş, Tansiyon, Nabız, kandaki oksijen sayısı, şeker) bozukluk

• Kalp hızı 50 den düşük, 150 den fazla ise bilinci iyi ve Tansiyonu normal ise

Yukarıda bahsetmiş olduğum maddeler içerisinde bulunan hastalar triaj muayenesinden sonra numaralandırma sırasına göre yaklaşık 15-30 dakika içerisinde muayene olacaklardır.

KIRMIZI ALAN

• Önemli ağrı kesiciler ve diğer toksik maddelerin oral alımı sonrası bilinç bozukluğu

• Hekimin aciliyet karar vermiş olduğu göğüs ağrısı

• Kandaki oksijen düzeyinin 90’ ın altında olduğu ciddi nefes darlığı olan hastalar

• Her tür koma, şok hastası ( bilinç kapalı, tansiyon 90/50 altı soğuk nemli cilt)

• Yutkunma güçlüğü ile beraber havayolu tıkanıklığı risk

• Dolaşım bozukluğu klinik bulguları

• Siyanoz, kol ve bacaklarda nabız alınamama, nemli ve soğuk deri

• Kalp hızı 50 den düşük, 180 den yüksek bilinç bulanık, Tansiyon düşük veya yüksek

• Ciddi vücut travması beraberinde solunum sıkıntısı, şuur bulanıklığı veya yokluğu, artmış solunum sayısı

Yukarıda bahsetmiş olduğum maddeler içerisinde bulunan hastalar triyaj değerlendirmesi ile birlikte hayatı tehdit etme olasılığına göre 10 dakika içerisinde değerlendirilip tedavi olacaklardır.