İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ: AİHM

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Bu yazım biraz akademik yazılara kaydı. Aşağıya kullandığım kaynakları sıraladım. Umarım keyifle okursunuz. Hatta kaynaklara da göz atanlarınız olur belki. Uzun zamandır köşe yazısı paylaşmadım. Haliyle bu sessizlik merak edildi. İçimden geldiği gibi yazıyorum. İçimden geldiği zaman yazıyorum. Birde yazdıktan sonra uzun uzun kontrol ediyorum. Malum aklımıza gelen her konuda düşüncelerimizi yazmıyoruz. Beş-yüz-bin-kez düşünüp yazsak yine sırf düşündüğümüz için ve farklı düşündüğümüz için başımıza gelmeyen kalmayabiliyor. Biliyor musunuz, ifade özgürlüğü konusunda maalesef ki insan hakları sözleşmesini en çok ihlal eden ülke bizmişiz. Bu yazıda konumuzda bu!

*

İnsanların doğuştan kazandığı haklar ve özgürlükler vardır. Sadece insan olduğu için ve sadece doğmakla kazanmış olduğu haklar ve özgürlükler… Yaşama hakkı, kişi dokunulmazlığı hakkı, işkence yasağı, düşünme hakkı, kanaat ve ifade etme özgürlüğü gibi…

Tarafı olduğumuz Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin ifade özgürlüğüne ait 10. Maddesi, birinci fıkrasında: ‘herkes görüşlerini açıklama ve anlatım özgürlüğüne sahiptir. Bu hak, kanaat özgürlüğü ile kamu otoritelerinin müdahalesi ve ülke sınırları SÖZ KONUSU OLMAKSIZIN haber veya fikir alma ve verme özgürlüğünü de içerir.’ demektedir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) verilerine göre ifade özgürü değiliz. Son verilere bakıldığında AİHM tarihinin, düşünce ve ifade özgürlüğü ihlalinden en fazla cezaya mahkum edilen ülkesi Türkiye olmuş(1).  Karıştırılan bir şey mi var? Neden bu kadar çok ceza almışız? Bence sorun şurada, kanunlar bazen geniş bazen de dar yorumlanır. Özgürlük, kişinin başka bir insana zarar .vermeden ve haklarını kısıtlamadan istediğini yapabilmesidir. İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ. GENİŞ YORUMLANIR. Ancak dar yorumlanarak birçok insana ceza verildiğinde düşünce ve ifade özgürlüğünü ihlalden, insan hakları mahkemesinde en çok ceza alan birinci ülke biz oluyoruz.

Hükümeti eleştirme özgürlüğü 1986 yılında AİHM tarafından onaylanmış(2). T.C. Anayasa Mahkemesi bir kararında; İfade özgürlüğü büyük ölçüde eleştiri özgürlüğünün güvence altına alınmasını hedefler(3) demiş. İçeriğinde hiçbir hakaret yoksa, tehdit yoksa, nefret yoksa, şiddet yoksa yine de ifadeniz suç sayılabilir mi? Türkçe değil mi nereye çeksen oraya giderciler burada mı? İhlal birinciliğini düşünürsek evet sayılabilir ve bunun yüzünden şahsınız soruşturma ve akabinde kovuşturma ile muhatap olabilir. Doğru konuşan insanı dokuz köyden kovmak yeni moda değil tabi. Halbuki bir toplum için en büyük nimettir özgür kalemler. Gerçekten gelişmek ve ilerlemek isteyen her topluluk politikalarının eleştirilmesine de açık olmalı.  

Ayrıca insanın kendini ifade etmesi ve eleştiri hakkı en önemli özgürlüklerinden biridir. Sadece insan için değil, devletler için de çok önemli bir kavramdan bahsediyoruz. Konuşmazsak, eleştirmezsek, bilgi ve kanaat paylaşımı yapmazsak nasıl gelişeceğiz? Nasıl doğruyu bulacağız? Nasıl fikir alışverişi yapacağız? Telepati yoluyla mı? Sonra neden mi yazı geç çıkıyor. İki tatlı söz, bir eleştiri yapamıyoruz ki…

(1) https://tr.euronews.com/

(2) http://www.inhak.adalet.gov.tr/

(3) Bekir Coşkun Kararı, Anayasa Mahkemesi